Winnaar ‘Achtergrond’

De opkomst en ondergang van het Nationaal Historisch Museum

Het afgelopen jaar zou het Nationaal Historisch Museum definitief zijn vorm krijgen. Het liep totaal anders dan iedereen aan het begin van dit jaar nog dacht. Het is geen gebouw meer, maar een idee, een lezing, een voorstelling op internet. Hoe is het zo ver gekomen?

Door

Gerard Leenders, Irene Houthuijs en Kees van den Bosch namens Argos

Juryrapport

‘Je hoort met stijgende verbazing hoe een mooi initiatief gesmoord wordt in politiek en bestuurlijk geharrewar.’

De opkomst en ondergang van het Nationaal Historisch Museum

De politiek nam het initiatief tot de bouw van een Nationaal Historisch Museum – goed voor de verdieping van de kennis van onze geschiedenis en de versterking van de nationale identiteit. Toenmalig minister van cultuur Ronald Plasterk koos voor het voorstel het museum te bouwen in Arnhem, naast het Openluchtmuseum – de mogelijkheden van deze combinatie waren doorslaggevend. Maar zo simpel was het niet. De locatie in het bos riep nieuwe twijfels op toen bleek dat de kosten voor een parkeergarage tientallen miljoenen zouden bedragen. De directie van het toekomstige museum ging op zoek naar een andere vestigingsplekken in Arnhem en koos voor een locatie in het centrum. Daar stak uiteindelijk de Tweede Kamer met een krappe meerderheid een stokje voor: het sprak zich uit voor de locatie in het bos nabij het Openluchtmuseum. De gemeente spande zich in om een alternatief voor de dure ondergrondse parkeergarage te vinden, maar dat bleek verspilde moeite toen de nieuwe regering aantrad. De staatssecretaris voor Cultuur besloot dat het museum er in tijden van bezuinigingen voorlopig maar helemaal niet moet komen. Het zou in eerste instantie vooral een virtueel bestaan moeten leiden. Arnhem hoopte met tijdelijke locaties dit probleem te overbruggen, maar de directie van het Nationaal Historisch Museum had al een huurcontract afgesloten met de Zuiderkerk in Amsterdam.

De redactie van Argos heeft van dit drama een fraaie reconstructie gemaakt. Zij geeft met behulp van de hoofdrolspelers een duidelijk beeld van de verbazingwekkende discussies voor en achter de schermen. Je hoort met stijgende verbazing hoe een mooi initiatief gesmoord wordt in politiek en bestuurlijk geharrewar.