Deutschland schafft sich ab
Het moest een studie van het sociaal-economisch perspectief van Duitsland worden. Het werd een aanklacht tegen de mislukte integratie. Deutschland schafft sich ab sloeg in als een bom. Thilo Sarrazin werd een superster, die niet meer onbeschermd in het openbaar kan rondlopen. In politici en journalisten heeft hij weinig vertrouwen meer. En dus toert hij rond door de republiek en verkondigt hij zijn boodschap rechtstreeks aan het volk. Verslag vanuit Menden, Sauerland.
Alleen het rode streepje in zijn grijze stropdas verraadt enige frivoliteit. Grijs haar, grijze snor, semi-klassiek montuur. Thilo mag dan afstammen van joyeuze Lotharingers, maar hij heeft de uitstraling van een boekhouder die in dienst is bij een middelgroot bedrijf. Vinden we het gek? Hij is als financieel expert, ex-bestuurder van de Bundesbank en stuurman achter de economisch hereniging tussen Oost- enWest-Duitsland gepokt en gemazeld in de wereld van de cijfers. Maar achter dat brave hendrik-gelaat bleek veel wrok en venijn schuil te gaan. Op een dag had Thilo genoeg van de stand der zaken in zijn bondsrepubliek, verzamelde hij alle cijfers, tabellen en statistieken over geboorten, migranten en werkloosheid en schoot hij ze in de zomer van dit jaar als een mitrailleur op de Duitsers af.
Van Deutschland schafft sich ab zijn tot nu toe 1,2 miljoen exemplaren verkocht. Het is daarmee het boek met de grootste oplage in het naoorlogse Duitsland. En Thilo is nog lang niet klaar. Wel met politici en journalisten. Hij draaft niet meer op in talkshows, zegt hij. En geeft ook geen interviews meer, sinds hij het idee kreeg, dat juist degenen die hem zo bekritiseren, er blijk van geven dat ze zijn boek niet gelezen hebben. Vooral de linkse politici en de linkse media. Waar hebben we dat geluid eerder gehoord?
Op zoek naar meer begrip (en nog hogere verkoopcijfers) besloot Thilo het hartland van de republiek in te trekken met een serie lezingen. Vanavond is hij in Menden, een slaperig stadje aan de rand van het Sauerland, even buiten het Ruhrgebied, waar migranten een belangrijke bijdrage leverden aan het Wirtschaftswunder. Hier wordt hij ontvangen als een popster. Hij is de darling van de gegoede burgerij van Menden, die met ruim achthonderd, voornamelijk senioren, de theaterzaal van de oude burcht Wilhelmshöhe al twee maanden tevoren heeft doen uitverkopen.
Naast mij zit zo iemand. Grijs haar, grijze snor, semi-klassiek montuur. Jürgen, 66, ex-verzekeringsagent te Ahlen (iets verderop), is alleen wat dikker dan Thilo. Hij klapt de handen stuk als zijn held op het podium verschijnt. Voor degenen die zijn boek nog niet gelezen hebben dan wel kritiek op hem uiten legt Thilo het nog één keer uit. Duitse vrouwen produceren al vier decennia lang slechts 1,4 kind, van wie 0,6 dochter. Over vijf generaties zijn er bijna geen autochtone Duitsers meer, waarschuwt de Berlijner. Buurman Jürgen schrikt er zichtbaar van. Het wordt nog erger. Want juist vrouwen met een hogere opleiding maken weinig tot geen baby’s. Ergo: het intellectuele peil van de autochtone Duitse bevolking zal ook nog eens dalen. Na, so was! gaat het door de zaal.
We gaan naar de climax. Als het niet van de Duitsers moet komen, dan dus van de migranten. Die gaan wél stevig door met het produceren van nageslacht. Migranten: niets op tegen. Zolang het Oost-Europeanen en Vietnamezen zijn, want die zijn goed geïntegreerd in de Duitse samenleving. Honderdduizend Polen in Berlijn: je merkt er niets van. Al die Russen in Oost-Brandenburg: je ziet ze niet eens. Het probleem ligt bij de migranten uit de islamitische landen. Ze zijn laag opgeleid en houden vast aan hun cultuur en religie, waardoor ze nooit een onderdeel van de Duitse samenleving worden. Extra complicatie 1: ze willen niet eens integreren. Extra complicatie 2: moslims worden steeds conservatiever en daar worden met name vrouwen het slachtoffer van. Zie de hoofddoekjes en de boerka’s.
Wat te doen? Verplicht Duits leren en spreken als eerste taal voor migranten, vindt Thilo. En straks alleen mensen toelaten met goede opleidingen en vaardigheden. Anders schaft Duitsland zichzelf af. Sie sollen sich das überlegen, besluit Thilo, met veel gevoel voor dramatiek. Donderend applaus. Richtig, richtig! roept buurman Jürgen, die in Ahlen middenin een wijk met vijfduizend Turken woont.
Eentje van hen rept zich naar de interruptiemicrofoon. Een jongeman die vertelt dat hij als jongetje op school herhaaldelijk werd gediscrimineerd, zonder dat de juf ingreep. Hoe moet je je ontwikkelen, als je niet geaccepteerd wordt, vraagt hij zich hardop af. Discriminatie is niet goed, antwoordt Sarrazin. Maar weet de jongen ook dat Turkse mannen vrouwelijke docenten niet accepteren? Zo, die zit, knikt Jürgen. De jongen geeft niet op en vraagt hoe Thilo erbij komt dat Turkse Duitsers slecht presteren op school? Sarrazin noemt het paginanummer van zijn boek, waar de tabel met cijfers te zien is. Klasse! vindt Jürgen.
Een Turks meisje van de derde generatie vraagt waarom ze de taal van haar vader nu opeens moet vergeten? Hoeft ze niet van Sarrazin. Maar ze moet voortaan wel vloeiend Duits spreken, als ze wil slagen in het land van de Goldene Brücke, zoals hij het vaderland noemt. Een wat oudere Turkse vrouw (Ich bin eine Menderin, verklaart ze plechtig) wekt de toorn van de zaal, als ze een statement geeft: ik ben Duitse, maar ik wil geen Duitse zijn, als ik per se christen moet zijn. De goede verstaander begrijpt het. Maar de zaal heeft genoeg van al die negativiteit. Aufhören! roepen Jürgen en vele andere mannen in koor. Genoeg met de kritiek op Thilo. Tijd om te signeren. En ook tijd voor een interview met de Hollandse krant. De Duitse pers kan Thilo geheel gestolen worden, maar de Hollander krijgt nog het voordeel van de twijfel.
Sarrazin blijkt zelf zeer verrast door de response die hij krijgt met zijn boek. „Het was de bedoeling dat ik een boek zou schrijven over de sociaal-economische perspectieven van Duitsland. Toen ik bezig was met de research las ik het immigrationsbericht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarbij viel op dat de groepen immigranten op één grote hoop worden gegooid. Toen ik vroeg om uitsplitsing naar nationaliteit was het antwoord: doen we niet, we discrimineren niet. Ik ging op zoek naar de juiste cijfers. En hoorde het verhaal van mijn ouders. In de veertig jaar, die ze in Recklinghausen-Noord wonen, is de bevolking in hun straat zo verislamiseerd, dat ze zich er niet meer thuis voelen. Ik hoorde deze verhalen overal in Duitsland. Ik heb het boek omgegooid. Want dit is het thema, dat de toekomst van ons land bepaalt.”
Het zou aanvankelijk Deutschland Dämmerung gaan heten. „Maar dat klonk iets te Wagneriaans.” Hij hoopte op 50.000 verkochte exemplaren. „Vond mijn vrouw te hoog ingeschat voor wat zij een ‘saai’ boek noemde. De uitgever ook. Die wilde niet verder gaan dan 25.000 exemplaren voor de eerste druk. Ik heb met dit boek, achteraf bezien, heel veel Duitsers bevrijd van een druk. Als een ventiel, dat leegloopt.”
Hij had het boek niet kunnen schrijven als hij nog ambtsdrager was geweest. „Dan kun je dit soort dingen niet in het openbaar zeggen. Het is nog steeds een taboe-onderwerp in Duitsland. De linkse politiek wil er niet over praten. En de pers citeert mij voortdurend verkeerd, in een poging om mij in een bepaalde hoek te zetten. Mijn uitspraken over etnische oorsprong en intelligentie, dat was pure ironie, maar men heeft het niet willen begrijpen. In talkshows werd ik steevast geplaatst naast een 68-jarige Turkse handarbeider, een linkse moderator en een mooie jonge hoog opgeleide Turkse vrouw. Ik was dus steevast de booswicht. Daar had ik schoon genoeg van. Ik heb twee maanden lang niets gelezen en geen tv gezien. ”
Sarrazin vindt dat Duitsland zijn lessen moet trekken uit de Hollandse situatie. ,,Bij u is Wilders aan de macht gekomen, omdat de grote partijen de discussie over migratie en integratie consequent uit de weg zijn gegaan. Dat beangstigt me. Dan krijg je populisme. Dat grote groepen mensen achter een demagoog aanhollen. Dat hebben we al eens meegemaakt. Herr Wilders is een intelligente man en in Holland speelt hij een bepaalde rol. Maar wij hebben geen behoefte aan een Duitse Wilders. Alsjeblieft niet.”
Einde interview, besluiten zijn drie bodyguards. Veiligheidsrisico. Het wordt te druk om Sarrazin. En er moeten nog wat boeken gesigneerd worden. De laatste in de rij is de Turkse jongen met de kritische vragen. Thilo mag dan niet zijn held zijn. Maar Thilo is nog steeds hot.