Het is uw land
Niet cynisch worden, je geduld bewaren en volharden, serieuze informatie van verzinsels en dwaalsporen onderscheiden, vertrouwen winnen en druk zetten. Dat is de kern van het werk van de regievoerders van de Dienst Terugkeer en Vertrek ( DT&V) die zijn belast met de terugkeer van mensen die niet langer in Nederland mogen blijven. Hoe hard kan je zijn en hoe zacht mag je worden?
Nooit eerder liet de dienst camera’s toe bij de gesprekken die deze regievoerders voeren met asielzoekers die het land moeten verlaten. In Het is uw land volgt regisseur Kees Vlaanderen regievoerders Gerr, Leny en Frits en de uitgeprocedeerden met wie ze te maken krijgen. Zij zien hen het liefst vrijwillig – met financiële ondersteuning – terugkeren naar het land van herkomst, maar als het niet anders kan dan moet het onder dwang.
En of het nu gaat om de oude Chinees die in 1989 naar Nederland vluchtte en sindsdien in de illegaliteit heeft geleefd, om de heetgebakerde Georgiër die weg wil, mits er een flinke financiële vergoeding tegenover staat, of om de vrouw uit Armenië die bang is dat er in haar vaderland geen medicijnen zijn die ervoor zorgen dat haar donornier blijft functioneren – de regievoerders balanceren voortdurend op de scheidslijn tussen betrokkenheid en medemenselijkheid en het handhaven en uitvoeren van het beleid waar Nederland voor heeft gekozen.
Anders dan voor buitenstaanders, krijgen de vreemdelingen die terug moeten naar hun land voor de regievoerders een gezicht. Door juist hen te volgen, worden de dilemma’s waarmee zij dagelijks worden geconfronteerd in de documentaire Het is uw land voor even de onze. Volgens cijfers van de Dienst Terugkeer en Vertrek waren begin oktober 2014 ruim 8700 mensen in Nederland uitgeprocedeerd. Een deel van hen leeft op straat. Anderen bevinden zich op de acht gezinslocaties en op de Vrijheidsbeperkende Locatie in Ter Apel. Het eerste halfjaar van 2014 vertrokken 2350 vreemdelingen, waarvan 930 gedwongen en 1420 vrijwillig. Voor zo’n 3880 vreemdelingen werd ‘de voorziening beëindigd’ of zij vertrokken zelf, zonder toezicht. In Justitiejargon heet dat ‘Met Onbekende Bestemming’.
Bij de DT&V werken ruim 250 regievoerders. Het is uw land krijgt in 2015 een vervolg met een film over vreemdelingen die vastzitten in detentiecentrum Rotterdam. Ook voor deze film kregen de makers, Kees Vlaanderen en Willem de Haan (research) voor het eerst toestemming om langdurig in het hart van het detentiecentrum te filmen.