Het onderzoeksteam staat bij het ondiepe graf van Marlies. De regen heeft aarde weggespoeld waardoor enkele lichaamsdelen zichtbaar zijn geworden. Foto: Umpi Welvaart

Wat rest is een ruïne. De palmbomen staan enkele dagen erna diep gebogen in de wind. Golven spuiten meters omhoog, langs de anders zo lieflijke kade van Kralendijk. Aan het herstel van de elektriciteit wordt weer gewerkt. Het vliegveldje is net open. Wat rest er nu nog van sporen in de grond, die naar de verdwenen Marlies van der Kouwe zouden kunnen leiden? De orkaan en hevige regen lijken nu echt álles te hebben uitgewist.

„Loop naar de hel!” klinkt het. Een opgestoken middelvinger is de reactie van Rayan Pieters, als hij donderdag tussen rechercheurs geboeid de auto uitstapt. Hij is zo weer vrij man, voorspelt hij. Maar terwijl de zon even later alweer als vanouds brandt op het gele kleine fort waar hij wordt voorgeleid, valt de beslissing anders uit. Rayan blijft vast voor 60 dagen. In het kleine politiebureau in Rincon, aan de andere kant van het eiland, gaan nog dezelfde middag de verhoren verder. „Waar is die meisje, Rayan!” klinkt het. „Waar is die body van Marlies?” Zijn advocate zit erbij. „Rayan hoeft he-le-maal níéts te zeggen”, zegt zij.

De avond erna staan de verslaggevers van deze krant bij een ondiep graf in de wijk Amboina. Het is een troosteloos zandpad, op vijf kilometer van waar ze verdween. Even ervoor hebben de verslaggevers gezien hoe de nicht van Rayan, Rayenne, met de politie rondreed. Bij haar zat Rayan in de auto toen hij in september werd gearresteerd. Rechercheurs met speurhonden en prikstokken kijken bedrukt. Het wachten is op nader onderzoek. Het wachten is op de bevestiging dat het lichaam van Marlies van der Kouwe is. Het hoofd is van de romp gescheiden geraakt. Er liggen persoonlijke spullen in het graf, zoals twee pinpassen en een teenslipper.

Lege handen

Vier weken na de verdwijning van de nieuwe assistente in Apotheek Botica Bonairu, leek de politie nog steeds met lege handen te staan. In het Plaza Hotel wachtte de familie van Marlies lange, bange dagen. Bij elke zoek- of graafactie is het dezelfde boodschap die de familierechercheurs overbrengen. Nee, niets gevonden. Om de paar dagen spreken de ouders en andere ingevlogen familieleden met de officier van justitie David van Delft en korpschef John Schagen. Ze doen alles wat mogelijk is, zeggen zij.

Vier arrestaties is de politie inmiddels verder. Rayan Pieters was de eerste die werd opgepakt, al op de donderdag na haar verdwijning. Verder werd zijn 19-jarige vriend Siegmar Marchena, alias Kucho, gearresteerd. Daarna werd zijn broer Vincent ’opgehaald’, alsook de stiefvader van zijn vriendin, Jamie Richardson. De laatste twee zijn weer vrij. Kucho wordt ervan verdacht een auto te hebben schoongemaakt, waarmee het lichaam van Marlies mogelijk werd vervoerd. Vincent laat het aanhoudingsbevel zien, waarop staat dat hij moet worden gearresteerd op „verdenking van vrijheidsberoving”. „Ik ben al na een paar dagen weer vrijgelaten. Ik heb er niks mee te maken. Ik werkte die nacht gewoon, als bewaker bij het pompstation. Dat is duidelijk geworden.”

Samen met de moeder van hoofdverdachte Rayan wijst hij in de piepkleine ouderlijke woning een zitplaats aan. In het kamertje, met voetbal op de televisie en veel foto’s van kinderen en kleinkinderen aan de wand, willen ze best over de zaak praten. Eerder verklaarden ze dat ze geloven in de onschuld van Rayan. Een dag voordat het lichaam van Marlies is gevonden, is de stemming veranderd. „Ik dénk dat hij het niet heeft gedaan”, zegt zijn moeder nog wel wanhopig. „Maar ik weet het ook niet meer echt zeker”, voegt ze eraan toe. Zijn broer: „Hij is eerder opgepakt voor gijzeling en verkrachting. Maar die zaak lag ingewikkeld. Ik denk wel dat er toen tussen hen iets is misgegaan. Hij is misschien brutaal en agressief geweest, een beetje hardhandig bij de seks.”

Beiden weten het nu niet meer. „Ik heb hem twee weken geleden voor het laatst gezien”, zegt zijn moeder. „Hij heeft de zondag nadat dat meisje verdween in mijn auto gereden. Tussen 12.00 en 18.30 was hij ermee weg, dat heb ik de politie ook gezegd. De auto is in beslag genomen.” Ach, zegt ze. „Hij was altijd een leuk joch.” Ze toont jeugdfoto’s van Rayan. Eentje op schoot bij zijn oma, eentje van zijn communie. „Een drukke, maar lieve jongen. Pas op zijn veertiende ging hij spijbelen en later kwam hij in contact met justitie. Maar zolang er geen bewijs is… No body, no case, zeggen ze toch?”

Rayan had tot aan zijn aanhouding een vriendin, Shanti. Maar die liefde is nu bekoeld, en zij verstrekte de politie belangrijke informatie. Zij woont in de buurt Terra Kora, waar haar moeder met krullers in het haar vertelt over haar dochter. „Shanti ging de zaterdagavond van de verdwijning bij Rayan slapen, die bij zijn nicht woont. Ze was daar om tien uur, maar Rayan wilde nog wat gaan drinken bij Karel’s in Kralendijk.” Ze schudt haar hoofd: „Pas na zijn aanhouding hoorde ik van zijn verleden… Hij mag mijn dochter nóóit meer zien.”

Rayan kwam die avond pas diep in de nacht thuis. Zijn kleren zaten tot aan zijn knieën onder de modder. „Ik ben gevallen met scooter, zei hij”, verklaart de moeder van Shanti, Helene. „We hadden hem nooit eerder met een scooter gezien. Hij kwam altijd met de auto van zijn moeder.” Op dinsdag werd bekend dat een meisje was ontvoerd. „Die donderdag werd hij ineens opgepakt. Ik heb Shanti gevraagd: hoe is die Rayan van jou? Nou gewoon, zei ze. Alleen als hij Johnny Walker black label drinkt is hij anders. Dan is hij heel brutaalen seksueel agressief naar andere vrouwen. Dan had zij hem niet in de hand. Mijn dochter is er stuk van. Mama, zegt ze, als hij het heeft gedaan, waarom dan? Ik lag in zijn bed op hem te wachten. Hij had míj toch?”

Verrassing

De arrestatie van de stiefvader van Shanti, Jamie Richardson, was een grotere verrassing. Voor de politie een logische stap. Beiden waren samen bij Karel’s, op de avond dat Marlies verdween.„Jamie zou bij Karel’s wat drinken”, zegt Helene. „Rayan kwam hem achteroprijden met zijn zwarte scooter en Jamie mocht achterop. Die avond zijn ze een hele tijd samen geweest bij Karel’s”, zegt Helene. „Dat heeft hij ook bij de politie verklaard.” Wat daarop volgde had de grote interesse van de politie. „Om tien minuten over één was Rayan ineens weg. Zonder ook maar iets te zeggen”, zegt Helene. „Dat vond Jamie vreemd. Hij heeft daar met twee uitsmijters nog over staan praten. Om tien voor drie heeft hij hem zelfs nog gebeld. De telefoon van Rayan ging wel over, maar hij nam hem niet op. Toen is Jamie alleen naar huis gekomen.” Jamie werd vrijdag vrijgelaten.

Het vertrek van Rayan, zo verklaarde Jamie Richardson, viel precies samen met het vertrek van Marlies van der Kouwe. In een donker steegje bij het politiebureau vult een van de zestig rechercheurs donderdagavond het verhaal aan. Op vijf bewakingscamera’s bij Karel’s is vastgelegd dat Rayan ook echt contact had met Marlies. Hij kwam naar haar toe en probeerde op macho wijze indruk op haar te maken. Rayan dronk, ook volgens Jamie, die avond een hoop. Vele glazen met black label-whisky. Afgaande op de beelden, moest Marlies niets van Rayan hebben. In plaats daarvan stapte zij even na enen op de fiets, om de kustweg te volgen naar haar appartementje. Ze was bijna thuis, toen ze tegenover het Water en Elektriciteitsbedrijf (WEB) van haar fiets werd getrokken.

In God We Trust staat op het hek bij de familie Cecilia. Bij het hek zegt mevrouw Johanet dat de politie afgelopen weken telkens weer terugkwam. „Steeds weer vragen ze hetzelfde. Mijn man kan er niet meer van slapen, hij ziet de beelden steeds weer voor zich. Hij heeft het er heel zwaar mee.” Johanet is de echtgenote van Piero Cecilia, een operator bij WEB. Hij zag Marlies voor het laatst, samen met twee van zijn collega’s. Johanet: „Mijn man heeft toen de politie gewaarschuwd, maar toen namen ze hem niet serieus.”

Piero Cecilia heeft opnieuw nachtdienst, als hij donderdagnacht met een poetsdoek in zijn zak naar de receptie komt. Eigenlijk wil hij niet praten, maar het verhaal zit hem hoog. „Het meisje had misschien nog geleefd, als er direct was ingegrepen”, zegt hij. Het bedrijf is omgeven met een groot hek, hij wijst waar hij stond, bij een container. „Ik zag haar fietsen en de man met een zwarte scooter haar eraf trekken. Hij stond over haar heen. Ik hoorde haar drie keer gillen, heel gedempt: Aaaa! Ik heb direct mijn collega’s erbij geroepen. Dit was niet normaal.” Met zijn drieën – met zijn collega’s Chacho Tillmanmen Charles Chamok – renden ze naar het hek, en schreeuwden ze tegen de man. „Hij droeg een donkere jas, maar er was niet veel licht. Ik heb meteen mijn portofoon gepakt, en de centrale opgeroepen me direct met de politie door te verbinden.” Achteraf was dat precies om 01.25 uur. „Het meisje hing helemaal slap, met haar lange blonde haar opzij. Hij hield haar voor zich vast op de scooter, en reed met hoge snelheid weg. Kijk, daar de heuvel op. De politie kwam pas na 20 minuten, maar had geen interesse. Zij hebben de fiets aan de kant gelegd. Ze vonden het niet vreemd.”

„Elke avond als ik hier sta, hoor ik in gedachten weer haar stem…” zegt Piero. „Pas dagen later zijn ze gaan zoeken. Toen hebben ze ook met een vloeistof op de weg gespoten, of er bloedsporen waren.” Een foto van Rayan Pieters is hem niet getoond door de politie. „We konden het gezicht van die man ook niet goed zien. Hij stond voorover over Marlies heen gebogen.”

De politie vond niet alleen uit dat Rayan een ontmoeting had met Marlies en tegelijk met haar vertrok, er waren nog meer getuigenverklaringen. Langs de kustweg zagen twee vrouwen dat Marlies langs fietste, terwijl een scooter op enige afstand volgde. Ook is er nog een verklaring van ene Peki, een verslaafde die vaak blowt voor zijn huisje, over later op die avond. Hij zegt dat hij Rayan kent, en met een meisje voor op de scooter de berg zag oprijden. Zij hing slap, zei ook hij.

Achterstand

De trage start van het onderzoek zette de politie fors op achterstand. De kleren die Rayan die avond droeg waren al door zijn vriendin Shanti gewassen, toen hij werd aangehouden. Ze werden nog wel in beslag genomen. Volgens de moeder en broer van Rayan is dat ook gebeurd met kleren in het ouderlijk huis. „Maar ze hebben nog veel meer meegenomen”, zegt zijn moeder. „Ook een machete.” Vincent: „En een schop, twee dingen om onkruid mee weg te hakken, en zelfs een zaag die in de kast lag.”

Voor de politie zijn vooral de telefoongegevens van Rayan cruciaal. Toen zijn telefoon tegen drie uur werd aangestraald door de telefoon van Jamie, stond deze aan, waardoor een locatie bekend is. No body, no case – het was wekenlang een huiveringwekkend scenario. „Het terugvinden van Marlies is onze grootste prioriteit, ook voor de familie”, zei officier van justitie David van Delft donderdag nog. Toch wil het toeval wel, beaamt hij, dat hij als eerste een moord veroordeeld kreeg zónder lijk. Hij was aanklager in de zaak tegen de Bende van Venlo waarbij Frenky P. en Sanny P. werden veroordeeld voor zeven moorden. „Ooit het proces van de eeuw”, zegt hij. „Drie van de lichamen zijn nooit teruggevonden. Het kan wel.” Dankzij enkele tegensprekers in het politieteam was Rayan overigens tot het laatste moment niet het énige scenario, er zouden er zelfs vier zijn. „Maar de lijn-Rayan is wel waar alle tactische energie op is gericht. De rest is even geparkeerd”, zei Van Delft.

Nog dezelfde avond namen donder en bliksem opnieuw bezit van het eiland. Tegen dat decor werd het ruim van de KLMvlucht KL753 geopend, om een macabere vracht uit te laden. In zware regen gleed rond drie uur ’s nachts een lijkkist omlaag uit het vliegtuig. Een bestelling op verzoek van onderzoekers van het Nederlands Forensisch Instituut. Een dag later is de luchtdichte kist al nodig. Bij het graf van Marlies van der Kouwe in Amboina worden voorzichtig haar lichaamsdelen uit de bruine modder gehaald en beetje bij beetje erin gelegd. Marlies had een droom op het eiland te werken, waar ze ooit als peuter haar eerste stapjes had gezet, schreven haar ouders vorige week. Zij weten nu zeker wat zij toen al voelden. „Het mocht maar drie weken duren.”

Rayan Pieters werd in de nachtelijke uren met een militaire vliegtuig afgevoerd van Bonaire. Terug naar Curaçao, waar hij drie maanden geleden vrijkwam voor gijzeling en verkrachting. Rayan ontkent, maar ook dat lijkt een kwestie van tijd.