Staatssecretaris Weekers van Financiën gaat de Tweede Kamer voorstellen om de manier waarop in Nederland toeslagen worden toegekend, drastisch te veranderen. Aanleiding zijn reportages van KRO Brandpunt en RTL Nieuws waarin de fraude met zorg- en huurtoeslag door Bulgaren wordt blootgelegd en op dezelfde avond worden uitgezonden.
Toeslagenfraude
RTL Nieuws onthulde afgelopen april dat Oost-Europese bendes tientallen, misschien zelfs wel honderden Bulgaren naar Nederland sturen om op oneigenlijke wijze aan zorg- en huurtoeslag te komen. Het procedé bleek eenvoudig. Eenmaal hier vroegen de Bulgaren met hun burgerservicenummer de toeslagen aan. Het woord ‘toeslagenfraude’, zou vanaf dat moment de media weken beheersen. De uitzending van RTL legde precies uit hoe geraffineerd de bendes te werk gingen.
Een paar uur later bracht Brandpunt hetzelfde nieuws, alleen de manier waarop was anders. Zij kwamen met een reportage met de aansprekende titel ‘Gratis geld uit Holland’ vanuit het armoedige dorpje Ivanski, de bakermat van de geronselde Bulgaren. En ze putten uit een door de Bulgaarse televisie gemaakt item over de fraude. Een deel van de uitkeringen ging rechtstreeks terug naar de dorpelingen, ze bouwden zelfs huizen van het geld. De beelden van de oranje ING-pasjes in de handen van de armoedige dorpelingen in de sneeuw waren treffend.
Brandpunt liet staatssecretaris Weekers in diezelfde uitzending reageren op deze fraudezaak. Zelden vulden uitzendingen van twee verschillende zenders elkaar zo prachtig aan. RTL bracht de feiten, inzichtelijk en duidelijk, Brandpunt gaf met hun beelden uit Lvanski de fraude ‘een gezicht’.
In de dagen die volgden kwam RTL telkens terug op de toeslagenfraude, iedere keer met nieuwe feiten. Ze hadden de hand gelegd op rapporten waaruit bleek dat de politie al langer wist van de fraude, maar dat Weekers niet in beweging was gekomen.
De maatschappelijke impact van de toeslagenfraude onthuld door RTL en Brandpunt, was enorm, Weekers overleefde een motie van wantrouwen, maar raakte wel beschadigd. Het toeslagensysteem, kondigde het kabinet aan, zal door deze affaire fundamenteel worden herzien.