Ziekenhuiscalamiteiten

Specialisten in het Medisch Centrum Utrecht zeggen onder grote druk te opereren. Zembla onderzoekt woensdag ziekenhuiscalamiteiten op NPO 2.

Door

Ton van der Ham en Norbert Reintjens

Tijdens operaties in een ziekenhuis gaat wel eens wat mis. Soms is dat voorzien, en is dat het risico van het vak, als gevolg van de complexiteit van de operatie. Dat heet een complicatie. Maar soms is er sprake van een onvoorzien incident, dat dus niet de bedoeling was. Als zo’n incident blijvend letsel of de dood van de patiënt tot gevolg heeft, noemen we dat een calamiteit. Maar wat moet een ziekenhuis doen als zo’n calamiteit zich voordoet? En hoe vaak doen calamiteiten zich voor? Zembla onderzoekt de wereld van complicaties, incidenten en calamiteiten in het ziekenhuis.

Juryrapport

‘Knap hoe Reintjens en Van der Ham een “omerta” weten te doorbreken en doorzetten tot ze daadwerkelijk artsen met naam, toenaam, gezicht en stem voor de camera aan het praten krijgen. ’

Een onderzoek naar de calamiteiten binnen een ziekenhuis.

“Dit zijn de verhalen waarvoor wij onderzoeksjournalist zijn geworden” schrijven Norbert Reintjens en Ton van der Ham als ze hun uitzending over misstanden bij het UMC Utrecht indienen bij de Tegeljury. Een huiveringwekkend verhaal over artsen die elkaar tot in de operatiekamer naar het leven staan. Een verhaal over angst en stress binnen een team van chirurgen, over dodelijke calamiteiten die onder het tapijt geveegd worden, een Raad van Bestuur die de andere kant op kijkt en de Inspectie die niet ingrijpt. Auw. Dit gaat over de mensen aan wie wij letterlijk ons leven en dat van onze geliefden toevertrouwen. Zoals één van de geïnterviewde artsen de relatie tussen patiënt en arts typeert: “Ik vertrouw jou genoeg om mijn hals open te snijden”.

Knap hoe Reintjens en Van der Ham een “omerta” weten te doorbreken en doorzetten tot ze daadwerkelijk artsen met naam, toenaam, gezicht en stem voor de camera aan het praten krijgen. Sterk hoe ze zich niet laten intimideren door de tegenwerking en dreigementen van het UMCU. Pijnlijk hoe de Inspectie zich realiseert door de Raad van Bestuur in de luren te zijn gelegd en ronduit ontluisterend is het als de directeur Kwaliteit en Patiëntenwelzijn met de mond vol tanden staat. Zijn zwijgen zegt meer dan genoeg.

Uiteraard is dit verhaal door alle nieuwsmedia én door de politiek opgepakt. En door het ziekenhuis: het directieve afdelingshoofd dat verantwoordelijk zou zijn voor de in het programma genoemde angstcultuur, is inmiddels vertrokken. En zoals het met meer goede onderzoeksverhalen gaat, volgden in de slipstream meer onthullingen, zoals begin maart in opnieuw een Zembla. Over misstanden in hetzelfde ziekenhuis rond het aanbrengen van hoorimplantaten bij kinderen en bij het verrichten van schedeloperaties. Wederom verontrustende verhalen, maar daar zijn Van der Ham en Reintjens dus onderzoeksjournalist voor geworden. Ton van der Ham en Norbert Reintjens hebben hun nominatie voor De Tegel 2015 voor Onderzoeksjournalistiek met glans verdiend.