CBS steunt De Tegel met CBS Talent Prijs
Mike Ackermans (Hoofdredacteur Communicatie & Nieuws CBS): “Wat doet een overheidsorganisatie bij het feest van de Nederlandse journalistiek? Het CBS maakt dan wel veel statistiek, maar is het eigenlijk niet een his masters voice? Is een prijs die mede door het Centraal Bureau voor de Statistiek wordt uitgereikt aan journalisten wel zo eervol?
Opvattingen die we bij het CBS wel eens te horen krijgen, maar die wat ons betreft gestoeld zijn op misconcepties. Het CBS wordt gefinancierd door de overheid, zeker. Maar dat worden sommige journalistieke organisaties ook. Het CBS is geen journalistieke organisatie, in de zin dat het aan meningsvorming doet en actief participeert in het maatschappelijk debat. Maar het CBS heeft wel veel overeenkomsten met journalistieke organisaties. We doen onderzoek naar de staat van Nederland op alle belangrijke maatschappelijke thema’s, we doen dat geheel onafhankelijk van openbaar bestuur en politiek; en we doen dat met de hoogste maatstaven van objectiviteit en kwaliteit. De journalistiek regelt zijn onafhankelijkheid van bijvoorbeeld commerciële uitgeversbelangen of overheidssubsidiering via redactiestatuten, overeenkomsten tussen twee partijen onder civiel recht. De onafhankelijkheid van het CBS is geregeld in een unieke, eigen wet waarin staat dat niemand – geen minister – invloed kan uitoefenen op methoden en resultaten. Probeert een minister dat toch, tja, dan overtreedt die de wet… Alle democratische rechtsstaten hebben zo onafhankelijke statistiekproductie georganiseerd omdat het een cruciale functie betreft. Ook daarin lijken we op de journalistiek, die controle op de macht uitoefent en bestuur en beleid kritisch toetst.
Wat het CBS onderzoekt en hoe het dat naar buiten brengt wordt mede bepaald in overleg met internationale organisaties zoals de VN, OECD en de EU (Eurostat), maar het luistert ook naar vragen van beleid en bestuur én andere maatschappelijke organisaties in eigen land. Sinds een paar jaar werken we intensiever samen met nieuwsorganisaties. Doelbewust. We zien een groeiende behoefte aan data en feiten bij de journalistiek. We zien dat de journalistiek worstelt met de opkomst van nieuwe kanalen en mediavormen waar meningen en feiten niet op journalistieke wijze worden geproduceerd en gedeeld, waardoor het beeld op de werkelijkheid vertroebeld raakt. Wat is echt nieuws, en wat is fake news? Waar eindigt de reconstructie gebaseerd op feiten en waar begint activisme, campaigning en streven naar particulier belang?
Het CBS wil een bijdrage leveren aan betere journalistiek, in een tijd dat journalistieke organisaties het moeilijk hebben. We hebben honderden onderzoekers aan het werk, miljarden cijfers in onze databank. We kunnen dagelijks vele vragen beantwoorden van journalisten die willen uitzoeken hoe het echt zit. We hebben er groot belang bij dat de journalistiek factbased is. In ‘onze’ wet staat de opdracht aan ons gesteld: dat we statistiek maken én openbaar maken ten behoeve van praktijk, beleid en wetenschap, zodat de samenleving er baat bij heeft. Wat is er mooier dan dat de nieuwsmedia, die dagelijks miljoenen Nederlanders vertellen hoe we ervoor staan, ons daarbij helpen – en dat het CBS diezelfde media helpt om journalistiek met de hoogste maatstaven en de beste onderbouwing te kunnen praktiseren? Daarom is het CBS trots op de bijdrage die het kan leveren aan de Tegel en de prijs voor het Journalistieke talent van het jaar. We steunen van harte factbased journalism!